Scholieren denken mee op hoog niveau
Het Maritiem Museum organiseerde afgelopen herfst samen met partner Van Oord een wedstrijd voor leerlingen van technasia, scholen waarbij het vak onderzoek & ontwerpen en bètatechnische opdrachten centraal staan. De opdracht: maak een ontwerp om waterkracht om te zetten in energie. De resultaten: verbluffend.
Het winnende idee was schitterend in zijn eenvoud. Een verticaal object genaamd The Flap, dat lijkt op een vliegtuigvleugel en beweging door golven omzet in energie. Het was nog maar één voorbeeld van de ‘out of the box’-oplossingen waarmee de leerlingen kwamen. Want dat het niveau van alle inzendingen verrassend hoog was, daarover zijn educator David Muiderman van het Maritiem Museum en lead engineer Kevin van de Leur van Van Oord het roerend eens. Samen met technasia-coördinator Mark van den Ende organiseerden ze de ontwerpwedstrijd ‘Energiewinning aan de kust / de kracht van water’.
Maar liefst 550 leerlingen uit de derde klas van negen verschillende scholen kwamen naar het Maritiem Museum voor de kick-off van de wedstrijd: een inspirerende dag met een bezoek aan de Offshore Experience en een workshop over de kracht van water, gegeven door Mad Science. Daarnaast kregen de kinderen een praktijkopdracht voor de wedstrijd van Koninklijke Van Oord, één van de grootste maritieme aannemers ter wereld.
Maritiem enthousiasme
De wedstrijd is onderdeel van het educatieprogramma voor technasia van het Maritiem Museum. ‘Daarin werken we samen met bedrijven, dit keer met Van Oord,’ begint Muiderman. Het Maritiem Museum heeft educatieprogramma’s voor het primair onderwijs, middelbaar onderwijs, voor VMBO en technasia. De programma’s worden altijd gelieerd aan een actuele tentoonstelling, op dit moment de Offshore Experience. ‘Eén van onze maatschappelijke functies is het enthousiasmeren van jongeren voor de maritieme sector en maritieme techniek,’ gaat Muiderman verder. ‘We laten graag zien dat het een leuke, uitdagende wereld is, waarin je heel creatief kunt zijn en waar veel uitdagingen zijn. Zoals de vraag naar nieuwe duurzame energiebronnen. Vandaar de wedstrijd voor het beste ontwerp om energie uit waterkracht aan land te brengen.’
Ook Van de Leur is enthousiast. Na de introductiedag bij het Maritiem Museum hadden de leerlingen zes weken de tijd om met de opdracht aan de slag te gaan. Tijdens die weken gingen Van de Leur en twee collega’s van Van Oord langs op de scholen, om vragen te beantwoorden en mee te kijken naar de ontwerpen. ‘Het was ontzettend leuk om te zien waar de kinderen hun inspiratie vandaan haalden: een vliegtuigvleugel, het koelelement van een computer (‘als ik die nou eens omdraai!’) of de veer uit de stofzuiger waarmee je het snoer intrekt. Verder waren er veel waterraden, want dat is het meest voor de hand liggend. Maar dat is stiekem best complex. De teams die in de finale kwamen hadden allemaal iets unieks.’
Professionele filmpjes
De uitgewerkte ideeën werden ingestuurd door middel van een zelfgemaakt filmpje. Er werden zo’n zestig video’s ingezonden. Muiderman: ‘We waren erg onder de indruk van de professionaliteit. Sommige kon je zó als pitch naar een bedrijf sturen, zo goed zaten ze in elkaar. We hebben ze beoordeeld op originaliteit, maar ook op de Leur: ‘Wat die kinderen oppakken als je ze op hun enthousiasme aanspreekt, is fantastisch. Meerdere teams hadden zelfs al een werkend prototype gemaakt. Maar ook de middelen die het museum inzet zijn van essentieel belang – dat onderstreept de maatschappelijke functie die een museum kan hebben.’ Hij geeft als voorbeeld de workshop ontwikkeld door Mad Science, waarbij leerlingen door proefjes konden ontdekken hoeveel energie er eigenlijk in de verplaatsing van water zit. Van de Leur: ‘Het Maritiem Museum kan echt inspireren, naast een maritiem uitje te zijn. Dat ze dat elke dag weer voor elkaar krijgen, ook financieel, en met mensen zoals David, die zich daar met hart en ziel voor inzetten – ik vind het bewonderenswaardig. Zonder het museum hadden we de opdracht nooit zo compleet aan kunnen bieden. Zo’n uitgebreide introductie is belangrijk om een goede indruk te krijgen van een wereld, die de leerlingen nog niet kennen.’
Van Oord sponsort en ondersteunt het Maritiem Museum al vele jaren – er is bijvoorbeeld ook een scheepsmodel van hen te zien op de Offshore Experience – maar de nauwe samenwerking bij dit project is nieuw. ‘Al zit bijdragen aan onderwijs wel echt in onze bedrijfscultuur,’ gaat Van de Leur verder. ‘Als familiebedrijf denken we ook aan de volgende generaties. Daarbij heb je als groot bedrijf ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Initiatieven op onderwijsgebied van collega’s worden eigenlijk altijd gehonoreerd. Ook persoonlijk vind ik het belangrijk om te laten zien hoe leuk de technische sector kan zijn – ik weet uit mijn eigen studietijd hoe leuk het is als een opdracht uit de praktijk komt. En er is ook eigenbelang: we willen over een paar jaar nog steeds goede mensen aan kunnen nemen. Die hebben we hard nodig om ons werk wereldwijd te kunnen blijven doen. Dan moet je jongeren al vroeg enthousiast maken voor de spannende uitdagingen, die de maritieme sector te bieden heeft. Eenmaal op de universiteit hebben ze hun keuze al gemaakt.’
Hoop voor de toekomst
De presentatie van de tien beste filmpjes en de prijsuitreiking vond plaats op het hoofdkantoor van Van Oord, waar de finaleteams hun ideeën met experts bespraken, een stukje geschiedenis van het bedrijf te zien kregen en de simulatoren van bijvoorbeeld baggerschepen mochten proberen. Het winnende team, dat The Flap maakte, zal vanaf het voorjaar met hun filmpje in de Offshore Experience te zien zijn. Ze kunnen vervolgens weer een prijs winnen als ze de meeste stemmen van bezoekers krijgen, als beste idee voor nieuwe energiewinning op zee.
Een belangrijk achterliggend doel van de wedstrijd is de bewustwording van de energietransitie en het vinden van nieuwe duurzame energiebronnen. ‘Die hebben ze gevonden,’ zegt Van de Leur. Of deze ideeën ook uitgevoerd kunnen worden is een tweede, want er is nog veel nodig om tot energieopwekking te komen. Maar alleen al zien, wat die meiden en jongens onbevangen bedenken, is inspiratie. Ze konden ons echt uitdagen anders te denken.’
Hoop voor de toekomst dus. Muiderman: ‘Ik zeg ook altijd: we vragen jullie, omdat jullie nog open zijn en vanuit een andere hoek met oplossingen komen. Dan zie je ze glimmen. Het is ontzettend leuk en leerzaam om te doen. Er komen heel veel ideeën voorbij, waarvan je wat kunt leren. Als je die kinderen bezig ziet, denk je: het komt wel goed met de toekomst.’ Van de Leur: ‘Hopelijk snijdt het mes aan twee kanten: we geven de kinderen een leuke opdracht over duurzame energie én we maken ze enthousiast voor de maritieme sector!’