Pieter Spruijt is bij Damen Shipyards systeemontwikkelaar voor duurzame brandstoffen. Hij is daarnaast Board Member bij Young IRO, de jongerenorganisatie van de IRO. De Young IRO Board is dit jaar een van de columnisten van de Maritiem Courant, met wisselende pen.
Vanaf 2024 gaat de grotere scheepsvaart stapsgewijs betalen voor zijn CO2-uitstoot door middel van het Europese Emissie Handel Systeem (ETS). Of scheepseigenaren op extra regelgeving zitten te wachten kan onderwerp van discussie zijn, maar daar gaat deze column niet over. Het gaat me er vooral om hoe de EU dit invoert. Duurzaamheidseisen an sich kunnen een aanjager zijn voor een nieuwe economie, maar hoe het nu wordt toegepast zie ik het vooral als dreiging voor de Europese scheepsbouwsector.
Dat zit zo. De focus van de ETS ligt op schepen groter dan 5000 ton, voornamelijk grote containerschepen en tankers. Die worden al lang niet meer in Europa ontworpen en gebouwd. De bouw van dit type schepen is de afgelopen decennia bijna volledig verplaatst naar Azië. De verwachting is dat de nieuwe EU-regelgeving leidt tot een grote boost aan groene technologie voor grotere schepen. In Azië ontwikkeld dus. Onvermijdelijk zal later regelgeving volgen voor schepen kleiner dan 5000 ton, maar op dat moment zal het Europese ecosysteem al mijlenver achterliggen op het Aziatische ecosysteem.
Deze eenzijdige aanpak kan resulteren in een aanzienlijke technologische achterstand voor Europese scheepsbouwers. Om dit te voorkomen is het essentieel om de Europese scheepsbouwindustrie de kans te geven om deel te nemen aan de groene transitie. Het behouden van een sterke positie in de wereldwijde maritieme sector is van groot economisch en strategisch belang. We moeten er toch niet aan denken om straks afhankelijk te zijn van China voor het onderhouden van onze windparken?
Hoewel de EU een historische stap zet door scheepvaart op te nemen in de klimaattransitie, dreigt zij een fatale vergissing te maken door de Europees gebouwde schepen te ontzien. Het is cruciaal om te voorkomen dat de EU haar eigen maritieme industrie op een technologische achterstand plaatst. Daarom de oproep om ook schepen onder de 5000 ton zo snel mogelijk mee te nemen in het Emissie Handel Systeem.