2023 was een positief jaar voor Nederlands grootse scheepsbouwconcern Damen Shipyards Group. Voor het tweede jaar op rij werd de hoogste omzet ooit genoteerd en voor het derde achtereenvolgende jaar de grootste orderportefeuille. Eerstgenoemde slechtte voor het eerst de grens van 3 miljard euro. Het orderboek nam van 8,8 naar 11,3 miljard euro toe. EBITDA eindigde op 157 miljoen euro (2022: 85 miljoen). Het netto resultaat steeg van 15 naar 43 miljoen euro.
Dat het met Damen overall goed gaat, wil helaas niet zeggen dat er geen bedrijfsonderdelen zijn die met bijzonder uitdagende omstandigheden te maken hebben. “Ik denk dan vooral aan onze Oekraïense collega’s, die in hun thuisland – ondanks dat we onze locaties verplaatst hebben – nog dagelijks de vreselijke gevolgen ondervinden van de oorlog die daar woedt”, licht CEO Arnout Damen toe. “Dankzij onze stichting Damen Helpt steunen we hen, evenals familieleden en vrienden. Het is hartverwarmend dat de stichting mede succesvol kan zijn dankzij donaties van collega’s en toeleveranciers. Deze collectieve aanpak toont de kracht van de familiecultuur binnen ons bedrijf en de positieve impact die dat heeft.”
Van droogdok tot expedition yacht
Wederom steeg het aantal reparatieopdrachten licht: van 1.123 naar zo’n 1.200. Het aantal opgeleverde nieuwbouwschepen was vorig jaar, met een honderdtal, ongeveer gelijk aan dat van het jaar ervoor. Dat liep uiteen van twaalf CombiFreighter 3850 kustvrachtschepen, een tweede lokaal gebouwd patrouillevaartuig voor de Zuid-Afrikaanse marine en het eerste 75 meter lange Yacht Support-schip, tot aan een groot droogdok voor Djibouti, drie cutterzuigers voor Mexico en zeven LNG aandreven binnenvaartschepen (via dochtermaatschappij Concordia Damen). Ook het 58 meter lange ‘expedition yacht’ Pink Shadow en vele werkschepen en sleepboten vonden vorig jaar hun weg naar hun nieuwe eigenaar; waaronder bijvoorbeeld ASD tugs voor Multraship uit Terneuzen en Muller Dordrecht.
Ook op het vlak van ‘refits’ was Damen in 2023 behoorlijk actief. Zo werd de complexe mid-life upgrade van Zr. Ms. Johan de Witt voor de Koninklijke Marine succesvol afgerond. Bij Damen Maaskant in Stellendam werd trawler Scintilla Maris omgebouwd tot ‘exploration yacht’ en was er een ‘green retrofit’ van mesheftenvisser YE-118 Noordland, waarbij een van de twee dieselmotoren werd vervangen door een elektromotor.
E3-label
Arnout Damen: “We zien dat bij een steeds groter deel van onze nieuwbouwschepen, maar ook bij refits, duurzaamheid een belangrijk aspect is. Een goede ontwikkeling. In 2030 willen we dat de helft van de door ons verkochte oplossingen ons ‘E3 label’ heeft: Environmentally Friendly, Efficient in Operation en Economically Viable. Meest in het oog springend in 2023 was op dit vlak de introductie van een breed scala aan duurzame producten en oplossingen op het gebied van offshore, zoals de volledig elektrisch aangedreven Multi Cat-werkboot.”
In de orderportefeuille bevinden zich dus steeds meer ‘groene’ schepen. Zo bestelde Port of Antwerp-Bruges in 2023 een volledig elektrisch aangedreven havensleepboot (RSD-E). Daarmee wordt Antwerp-Bruges de eerste Europese haven met een volledig elektrische sleepboot met 70 ton trekkracht in haar vloot. Het is één van de redenen waardoor het orderboek met meer dan 25 procent groeide afgelopen jaar.
Zes NAVO-marines
Een andere belangrijke bijdrager aan deze groei was de opdracht van de Belgische en Nederlandse marines voor de bouw van vier ASW-fregatten. Arnout Damen vervolgt: “Daarnaast zijn we erg trots op de opdracht voor een multi-purpose vessel (‘drone carrier’) voor de Portugese marine. Het betekent dat we op dit moment voor zes NAVO-marines schepen aan het bouwen zijn, dan wel recent hebben opgeleverd.”
“Ook offshore wind stip ik graag aan. Dit is een sterke groeimarkt in Europa, de VS en Zuidoost-Azië. Op dit specifieke gebied hebben we aardig wat contracten binnengehaald (voor crew transfer vessels (CTV’s) en (commissioning) service operation vessels (C)SOV’s)), maar daarnaast zien we dat dit segment leidt tot een sterke vraag naar andere werkschepen zoals onze Multi Cats en Shoalbusters. De verwachting is dat deze markt ook aanzienlijk werk zal blijven genereren voor onze reparatiewerven als gevolg van conversies, upgrades en mobilisatieprojecten.”
Methanol
“Daarnaast wil ik nog wijzen op het segment dat wij ‘Harbour and Terminal’ noemen. Wij zijn al geruime tijd wereldmarktleider op het gebied van sleepboten. Dit is een relatief stabiele markt die tot één van de koplopers op het gebied van duurzaamheid aan het uitgroeien is. Er vindt een geleidelijke verschuiving plaats naar sleepboten met geen of vrijwel geen schadelijke emissies. Daarvoor zijn we goed gepositioneerd met de introductie en voorraadbouw van elektrische sleepboten en de start met de ontwikkeling van onze eerste methanolsleepboot. Ik zie dan ook volop mogelijkheden om onze leidende positie verder uit te bouwen.”
Herfinanciering
Een succesvol uitgevoerde herfinanciering van Damen Shipyards voor de komende drie jaar zorgde ervoor dat de publicatie van de cijfers over 2023 even op zich liet wachten. “Maar wel met een zeer positieve uitkomst. Naast onze bestaande, trouwe financiële relaties, is nog een aantal vooraanstaande nationale en internationale financiële instituties aan boord gestapt om met ons mee te investeren in, en bouwen aan, onze ambities en die van onze klanten.”
Mede dankzij dat vertrouwen kijkt Damen dan ook met optimisme vooruit. “In veel markten waar wij actief zijn, is de vraag sterk en neemt de interesse in duurzame schepen toe. De seinen voor de toekomst staan op groen.”
Financiële kengetallen
2023 2022 2021
Omzet 3,09 mrd 2,49 mrd 2,36 mrd
EBITDA 157 mln 85 mln 81,5 mln
Netto resultaat 43,2 mln 14,6 mln 1,3 mln
Orderportefeuille 11,3 mrd 8,8 mrd 8,8 mrd